Αφήγηση και εκπαίδευση. Τασούλα Τσιλιμένη (επιμ.). Εκδόσεις: Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Βόλος 2007, σελ.  259

 

Της Τασούλας Τσιλιμένη

 

            Ο διάσημος ψυχολόγος και στοχαστής Jerome Bruner  αναφερόμενος στην αξία της αφήγησης και των ιστοριών γενικότερα υποστηρίζει ότι «οι ιστορίες… διαποτίζουν τον κόσμο μας, διαμορφώνουν τις βασικές εντυπώσεις μας για την πραγματικότητα και επιβάλλουν δομή στη ζωή μας».

            Η  τέχνη της προφορικής αφήγησης, χαρακτηριστικό άλλων καιρών, για πολλούς ίσως θεωρείται μια ξεχασμένη τέχνη.        Μολονότι ο σύγχρονος τρόπος διαβίωσης επέφερε τον «θάνατο» του παραδοσιακού παραμυθά, οι επιστήμες των ανθρωπιστικών και κοινωνικών σπουδών, καθημερινά μέσω των αποτελεσμάτων των ερευνών τους, επισημαίνουν την αξία και τη σπουδαιότητα της αφήγησης για την προσωπικότητα του ατόμου. Για το λόγο αυτό ιδιαίτερα επισημαίνεται και επιχειρείται η σύνδεση και ένταξή της στο χώρο της εκπαίδευσης και της αγωγής με τη μορφή που η αφήγηση σήμερα καταγράφεται.

            Η μελέτη με τίτλο Αφήγηση και εκπαίδευση, που επιμελείται η Επίκουρος Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Τασούλα Τσιλιμένη, η οποία και διδάσκει το αντικείμενο της αφήγησης στο Π.Τ.Π.Ε. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας  έρχεται να καλύψει ένα βιβλιογραφικό κενό του ελληνικού εκδοτικού χώρου για το ζήτημα αυτό.

            Το βιβλίο είναι συλλογικό προϊόν πανεπιστημιακών και ειδικών σε θέματα αφήγησης και αφηγηματολογίας, όπως του Καθηγητή Β.Δ. Αναγνωστόπουλου, της Επίκουρης Καθηγήτριας Μαρίτας Παπαρούση, της Κούλας Κουλουμπή–Παπαπετροπούλου πρωτεργάτριας στην ελληνική αρθρογραφία για το συγκεκριμένο θέμα, της Ευάννας Σταυρουλάκη, υπ. διδάκτορα του Π.Θ. και αποτελεί βασικό πλοηγό στο χώρο της τέχνης και της τεχνικής της πανάρχαιας τέχνης της αφήγησης.

            Το βιβλίο αποτελείται από δυο μέρη. Στο πρώτο αρχικά τίθεται ένα βασικό πλαίσιο που αφορά τον εννοιολογικό προσδιορισμό της προφορικής αφήγησης, την εξέλιξή της στις σύγχρονες ευρωπαϊκές και άλλες χώρες , την μετάλλαξη και τη διατήρησή της στις μέρες μας και  προχωρεί σε προτάσεις ένταξης της αφήγησης στην εκπαίδευση όχι μόνο ως επικοινωνιακή και συνεργατική πράξη, ούτε απλά ως βαθύτατα  ψυχαγωγικό υλικό, αλλά κυρίως ως εργαλείο μάθησης.

            Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει άρθρα και μελετήματα σχετικά με τα αφηγηματικά κείμενα για το σχολείο, την επιλογή των ιστοριών, την αφήγηση στις βιβλιοθήκες, τη δομή της λογοτεχνικής αφήγησης κ.α.

            Ερωτήσεις όπως: τι είναι η νεοαφήγηση; Με ποια γνωστικά αντικείμενα συνδέεται η αφήγηση; πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η αφήγηση; Ποιος ο ρόλος των εκπαιδευτικών; Ποιες είναι οι βασικές τεχνικές της αφήγησης; κ.λπ. βρίσκουν απαντήσεις στην παρούσα μελέτη, η οποία απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, αφηγητές, φοιτητές, βιβλιοθηκάριους, γονείς και γενικά σε όποιον πιστεύει στη δύναμη της αφήγησης ως υλικό μνήμης, ιστορίας, ερμηνείας, γνώσης, γλώσσας, πολιτισμού κ.α.